 |
рдкूрд░्рд╡ рдЧрд╡рд░्рдирд░ рд╡ाрдИ.рд╡ी. рд░ेрдб्рдбी |
рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдиे
рдХेंрдж्рд░ीрдп рдХрд░ों рдоें рд░ाрдЬ्рдпों рдХी рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी рдмрдв़ाрдиे рдХे рд▓िрдП рд░िрдЬрд░्рд╡ рдмैंрдХ рдХे рдкूрд░्рд╡
рдЧрд╡рд░्рдирд░ рд╡ाрдИ.рд╡ी. рд░ेрдб्рдбी рдХी рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖рддा рдоें рдЧрдаिрдд 14рд╡ें рд╡िрдд्рдд
рдЖрдпोрдЧ рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢ें рд╕्рд╡ीрдХाрд░ рдХрд░ рд▓ी рд╣ैं। рдЗрд╕рд╕े рдХेंрдж्рд░ рдХे рд╡िрдд्рдд рдк्рд░рдмंрдзрди рдкрд░ рднाрд░ी рджрдмाрд╡
рдкреЬрдиे рдХी рд╕ंрднाрд╡рдиा рд╣ै।
рд╡िрдд्рдд рдЖрдпोрдЧ рдПрдХ
рд╕ंрд╡ैрдзाрдиिрдХ рд╕ंрд╕्рдеा рд╣ै рдФрд░ рдЗрд╕рдХा рдЧрдарди рдк्рд░рдд्рдпेрдХ рдкांрдЪ рд╡рд░्рд╖ рдмाрдж рд╣ोрддा рд╣ै. рд╡िрдд्рдд рдЖрдпोрдЧ рдЙрди
рдиीрддिрдпों рдкрд░ рд╕िрдлाрд░िрд╢ рджेрддा рд╣ै, рдЬिрдирдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд░ाрдЬ्рдпों рдФрд░
рдкंрдЪाрдпрддी рд░ाрдЬ рд╕ंрд╕्рдеाрдУं рдЬैрд╕े рд╕्рдеाрдиीрдп рдиिрдХाрдпों рдХो рдЕрдиुрджाрди рджिрдпा рдЬाрддा рд╣ै.
·
рд╕ंрд╡िрдзाрди рдХे рднाрдЧ 12 (рд╡िрдд्рдд, рд╕ंрдкрдд्рддि, рд╕ंрд╡िрджाрдПं рдФрд░
рд╡ाрдж) рдХे рдЕрдз्рдпाрдп 1 рдХे рдЕंрддрд░्рдЧрдд рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 280 рдФрд░ 281 рдоें рдХेंрдж्рд░ीрдп рд╡िрдд्рдд рдЖрдпोрдЧ рдХे рдмाрд░े рдоें рдЙрдкрдмंрдз
рджिрдП рдЧрдП рд╣ैं।
·
14рд╡ें рд╡िрдд्рдд рдЖрдпोрдЧ рдХे рдЧрдарди рдХी рдЕрдзिрд╕ूрдЪрдиा 2 рдЬрдирд╡рд░ी 2013 рдХो рдЬाрд░ी рдХी рдЧрдИ рдеी। рдЗрд╕ рдЖрдпोрдЧ рдХा рдХाрд░्рдпрдХाрд▓ 31
рдЕрдХ्рдЯूрдмрд░ 2014 рддрдХ рдеा।
·
14рд╡ें рд╡िрдд्рдд рдЖрдпोрдЧ рдХो рдЕрдк्рд░ैрд▓ 2015 рд╕े 2020 рддрдХ рдХेंрдж्рд░ рдФрд░ рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рдмीрдЪ рдХрд░ों рдХे
рдмंрдЯрд╡ाрд░े рдкрд░ рд╕ुрдЭाрд╡ рджेрдиे рдеे.
рдк्рд░рдоुрдЦ
рдЕрдиुрд╢ंрд╕ाрдПं
§
14рд╡ें рд╡िрдд्рдд рдЖрдпोрдЧ рдиे рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХे рдХрд░ рд╕ंрдЧ्рд░рд╣ рдоें
рд╕े рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдоिрд▓рдиे рд╡ाрд▓ी рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी рдоें 10 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдХी
рд╡ृрдж्рдзिрдХी
рд╕िрдлाрд░िрд╢ рдХी рдеी। рдЕрдм рдХेंрдж्рд░ीрдп рдХрд░ों рдоें рд░ाрдЬ्рдпों рдХी рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी 32 рд╕े рдмрдв़рдХрд░ 42 рдк्рд░рддिрд╢рдд рд╣ो рдЧрдИ рд╣ै।
§
рдмрдв़ाрдИ рдЧрдИ рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी рдХे рдЕрдиुрд╕ाрд░, рд░ाрдЬ्рдпों рдХो 2015-16 рдоें 5.26 рд▓ाрдЦ
рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рджिрдП рдЬाрдПंрдЧे। рдпрд╣ рдЕрднी рд▓ाрдЧू рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा
рдоें рдЪाрд▓ू рд╡िрдд्рдд рд╡рд░्рд╖ рдХे рджौрд░ाрди 3.48
рд▓ाрдЦ рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рд╣ै.
§
рдХेंрдж्рд░ рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рдУрд░ рд╕े рдпोрдЬрдиा рдФрд░
рдЕрдиुрджाрди рдЖрдзाрд░िрдд рдорджрдж рдХे рд╕्рдеाрди рдкрд░ рдЕрдм рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдЖрдзाрд░िрдд рд╕рд╣ाрдпрддा рдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди
рдХिрдпा рдЬा рд░рд╣ा
рд╣ै। рдк्рд░рджрд░्рд╢рди
рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╣рд╕्рддांрддрд░рдг рдХी рдирдИ рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдХे рдкрд░िрдгाрдорд╕्рд╡рд░ूрдк 2015-16
рдоें рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдЕрддिрд░िрдХ्рдд
1.78 рд▓ाрдЦ рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे
рдк्рд░ाрдк्рдд рд╣ोंрдЧे.
§
рдХुрд▓ рдЬрдирд╕ंрдЦ्рдпा, рдЖрдп рдоें рд╡िрд╖рдорддा, рдХ्рд╖ेрдд्рд░рдлрд▓ рдФрд░ рд╡рди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХे рдоाрдирдХों
рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी рдХा рдиिрд░्рдзाрд░рдг рдХिрдпा рдЬाрдПрдЧा.
§
рдкंрдЪाрдпрддों рдФрд░ рдирдЧрд░рдкाрд▓िрдХाрдУं рд╕рд╣िрдд
рд╕рднी рд╕्рдеाрдиीрдп рдиिрдХाрдпों рдХो 31 рдоाрд░्рдЪ, 2020 рдХो рд╕рдоाрдк्рдд рд╣ोрдиे
рд╡ाрд▓े рдкांрдЪ рд╡рд░्рд╖ рдХी
рдЕрд╡рдзि рдХे рд▓िрдП рдХुрд▓ 2,87,436 рдХрд░ोреЬ рд░ुрдкрдпे
рдЕрдиुрджाрди рдХा рдк्рд░ाрд╡рдзाрди рд╣ै।
§
рдЧ्рд░ाрдо рдкंрдЪाрдпрддों рдХो 1,80,262
рдХрд░ोреЬ рд░ुрдкрдпे рдоूрд▓ рдЕрдиुрджाрди рдХे рд░ूрдк рдоें рдоिрд▓ेंрдЧे рдЬрдмрдХि 20,029 рдХрд░ोреЬ рд░ुрдкрдпे рд╕рднी рд░ाрдЬ्рдпों рдХो
рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдЕрдиुрджाрди рдХे рд░ूрдк рдоें рдоिрд▓ेंрдЧे।
§
рд╕्рдеाрдиीрдп рдирдЧрд░ рдиिрдХाрдпों рдХो 69,715
рдХрд░ोреЬ рд░ुрдкрдпे рдоूрд▓ рдЕрдиुрджाрди рддрдеा 17,428 рдХрд░ोреЬ рд░ुрдкрдпे
рдк्рд░рджрд░्рд╢рди рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдЕрдиुрджाрди
рдХे рд░ूрдк рдоें рдоिрд▓ेंрдЧे।
§
рдЧ्рд░ाрдо рдкंрдЪाрдпрддों рдФрд░ рдирдЧрд░ рдиिрдХाрдпों
рдХी рдордЬрдмूрддी рдХे рд▓िрдП рдХुрд▓ рдХрд░ рдХा 42 рдк्рд░рддिрд╢рдд рд╣िрд╕्рд╕ा рд░ाрдЬ्рдпों рдХो
рджिрдП рдЬाрдиे рдХे рдЕрд▓ाрд╡ा
рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рд░ाрд╢ि рднी 11 рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдЖрд╡ंрдЯिрдд рдХी
рдЧрдИ рд╣ै। рд▓ेрдХिрди рдЗрд╕рдХे рдмाрдж рднी рдЗрди рд░ाрдЬ्рдпों рдоें рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдШाрдЯे рдХी рд╕्рдеिрддि рд░рд╣ेрдЧी।
§
рдЗрди 11 рд░ाрдЬ्рдпों рдоें рдЬрдо्рдоू-рдХрд╢्рдоीрд░, рд╣िрдоाрдЪрд▓ рдк्рд░рджेрд╢, рдЖंрдз्рд░ рдк्рд░рджेрд╢, рдЕрд╕рдо, рдкрд╢्рдЪिрдо
рдмंрдЧाрд▓, рдХेрд░рд▓, рдордгिрдкुрд░, рдоिрдЬोрд░рдо, рдоेрдШाрд▓рдп,
рдиाрдЧाрд▓ैंрдб рдФрд░
рдд्рд░िрдкुрд░ा рд╢ाрдоिрд▓ рд╣ैं ।
§
рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдШाрдЯे рд╡ाрд▓े рдЗрди 11 рд░ाрдЬ्рдпों рдХो 2015-16 рдХे рджौрд░ाрди 48,906 рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рдХी рдЕрдиुрджाрди рд╕рд╣ाрдпрддा рджिрдП рдЬाрдиे рдХी рднी
рд╕िрдлाрд░िрд╢ рдХी рдЧрдИ рд╣ै.
§
2015-20 рдХे рджौрд░ाрди рдХी рдЕрд╡рдзि рдоें рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдФрд░
рдЦрд░्рдЪो рдХा рдЖрдХрд▓рди рдХрд░рдиे рдХे рдмाрдж рд╡िрдд्рдд рдЖрдпोрдЧ рдиे рдЗрди 11
рд░ाрдЬ्рдпों рдХे
рдШाрдЯे рдХी рдХ्рд╖рддिрдкूрд░्рддि рдХे рд▓िрдП 1.94 рд▓ाрдЦ рдХрд░ोрдб़ рд░ुрдкрдпे рдХी рд╕рд╣ाрдпрддा рджेрдиे рдХा рд╕ुрдЭाрд╡ рджिрдпा।
§
рдЙрдд्рддрд░ рдк्рд░рджेрд╢, рдЙрдд्рддрд░ाрдЦंрдб, рдмिрд╣ाрд░, рд╣िрдоाрдЪрд▓
рдк्рд░рджेрд╢, рдУрдбिрд╢ा, рд░ाрдЬрд╕्рдеाрди рдФрд░ рддрдоिрд▓рдиाрдбु
рдХा рдХेंрдж्рд░ीрдп рдХрд░ों рдоें рд╣िрд╕्рд╕ेрджाрд░ी
рдк्рд░рддिрд╢рдд рдкрд╣рд▓े рдХी рддुрд▓рдиा рдоें рдЖंрд╢िрдХ рд░ूрдк рд╕े рдХрдо рд╣ो
рдЧрдпा рд╣ै।
§
рдЖрдкрджा рдк्рд░рдмंрдзрди рдХे рд▓िрдП 61,219
рдХрд░ोреЬ рд░ुрдкрдпे рдХा рд░ाрдЬ्рдп рдЖрдкрджा рд░ाрд╣рдд рдХोрд╖ рдмрдиाрдиे рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢। рдЗрд╕рдоें
рдХेंрдж्рд░ 55,097
рдХрд░ोреЬ рд░ुрдкрдпे рдФрд░ рд░ाрдЬ्рдп 6,122 рдХрд░ोреЬ рд░ुрдкрдпे рдХा рдпोрдЧрджाрди рдХрд░ेंрдЧे।
§
рд░ाрдЬрдХोрд╖ीрдп рдШाрдЯा рд╡िрдд्рдд рд╡рд░्рд╖ 2015-16
рдоें 3.6 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдФрд░ 2016-17 рдоें 3 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдХे рджाрдпрд░े рдоें рд░рдЦрдиे рдХा рд╕ुрдЭाрд╡।
§
рд╕्рд╡рддंрдд्рд░ рд░ाрдЬрдХोрд╖ीрдп рдХाрдЙंрд╕िрд▓ рдХे рдЧрдарди рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢ рдЬो рд░ाрдЬрдХोрд╖ीрдп
рд╕्рдеिрддि рдХी рдиिрдЧрд░ाрдиी рдХрд░ेрдЧी, рдЗрд╕рдХे рд▓िрдП
рд░ाрдЬрдХोрд╖ीрдп рдЙрдд्рддрд░рджाрдпिрдд्рд╡ рдФрд░ рдмрдЬрдЯ рдк्рд░рдмंрдзрди
рдЕрдзिрдиिрдпрдо (рдПрдлрдЖрд░рдмीрдПрдо рдПрдХ्рдЯ) рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢.
§
рдПрдлрдЖрд░рдмीрдПрдо рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдоें рдмрджрд▓ाрд╡ рдХा
рд╕ुрдЭाрд╡ рддाрдХि рдЛрдг
рдХी рдЕрдзिрдХрддрдо рд╕ीрдоा рдиिрд░्рдзाрд░िрдд
рдХी рдЬा рд╕рдХे.
§
рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 292 рдХे рддрд╣рдд рдХेंрдж्рд░ рдХी рдЙрдзाрд░ी рд╕ीрдоिрдд рд░рд╣े рдФрд░ рд░ाрдЬ्рдпों рдХे рд▓िрдП рдЕрдиुрдЪ्рдЫेрдж 293 рдкрд░ рдЕрдорд▓ рдХिрдпा рдЬाрдП.
§
рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдЕрддिрд░िрдХ्рдд рдЙрдзाрд░ी рдХी
рдЕрдиुрдорддि рдоिрд▓े.
§
рдЛрдг-рдЬीрдПрд╕рдбीрдкी, рдм्рдпाрдЬ-рд░ाрдЬрд╕्рд╡ рдЕрдиुрдкाрдд рддрдп рд╣ोрдЧा.
§
рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рдХंрдкрдиिрдпों
рдоें рд╡िрдиिрд╡ेрд╢ рд╕े рдоिрд▓рдиे рд╡ाрд▓े рдзрди рдХा рдПрдХ рд╣िрд╕्рд╕ा рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рднी рджिрдпा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП।
§
рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рдХंрдкрдиिрдпों
рдоें рд╡िрдиिрд╡ेрд╢ рд╣рд░ рд╡рд░्рд╖ рдмाрдЬाрд░ рдкрд░िрд╕्рдеिрддिрдпों рдХो рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрддे рд╣ुрдП рдФрд░ рдкैрд╕े рдХी рдЬрд░ूрд░рдд
рдХो
рдз्рдпाрди рдоें рд░рдЦрдХрд░ рдХिрдпा рдЬाрдиा рдЪाрд╣िрдП।
§
рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рдХंрдкрдиिрдпों
рдХा рдЙрдЪ्рдЪ рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा, рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा, рдХрдо рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा
рдФрд░ рдмिрдиा рдк्рд░ाрдердоिрдХрддा рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░
рд╡рд░्рдЧीрдХрд░рдг рдХрд░рдиे рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢.
§
рдмीрдоाрд░ рдЧैрд░-рд╕ूрдЪीрдмрдж्рдз рд╕ाрд░्рд╡рдЬрдиिрдХ
рдХ्рд╖ेрдд्рд░ рдХी рдХंрдкрдиी рдХी рдкाрд░рджрд░्рд╢ी рдиीрд▓ाрдоी рд╣ो.
§
рдХेंрдж्рд░ рд╕े рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдзрди рджिрдП
рдЬाрдиे рдХी рд╡्рдпрд╡рд╕्рдеा рдоें рднाрд░ी рдлेрд░рдмрджрд▓ рдХी рдЖрд╡рд╢्рдпрдХрддा। рд░ाрдЬ्рдпों рдоें рдЙрди рдХ्рд╖ेрдд्рд░ों рдХी рдкрд╣рдЪाрди
рдХी рдЬाрдиी
рдЪाрд╣िрдП рдЬрд╣ां рдХेंрдж्рд░ рд╕े рд╕ीрдзे рдзрди рдЖрд╡ंрдЯिрдд рдХिрдпा рдЬा рд╕рдХे।
§
рдЕрдЧрд▓े рд╡рд░्рд╖ рд╕े рд▓ाрдЧू рд╣ोрдиे рд╡ाрд▓े рдЬीрдПрд╕рдЯी рдХे рдкрд╣рд▓े рддीрди рд╡рд░्рд╖ों рддрдХ рд░ाрдЬ्рдпों
рдХो 100 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдХ्рд╖рддिрдкूрд░्рддि рд╕рд░рдХाрд░ рдХी рддрд░рдл рд╕े рджी
рдЬाрдПрдЧी।
рдЪौрдеे рд╡рд░्рд╖ рдоें 75 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдФрд░ рдкांрдЪрд╡ें рд╡рд░्рд╖ рдоें 50 рдк्рд░рддिрд╢рдд рдХ्рд╖рддिрдкूрд░्рддि рджी рдЬाрдПрдЧी।
§
рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдиुрдХрд╕ाрди рдХी рднрд░рдкाрдИ рдХे
рд▓िрдП рд╕्рд╡рддंрдд्рд░
рдХोрд╖ рдмрдиाрдиे
рдХी рднी рд╕िрдлाрд░िрд╢।
§
рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдзीрд░े-рдзीрд░े
рдЖрдд्рдордиिрд░्рднрд░ рдмрдирдиा рд╣ोрдЧा; рдЦрд░्рдЪों рдХे рдлैрд╕рд▓े рдХे рд▓िрдП рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рдЬ्рдпाрджा рдЕрдзिрдХाрд░
рдоिрд▓ें।
§
рд╣ाрдИрд╡े рдЯोрд▓ рдиिрд░्рдзाрд░िрдд рдХрд░рдиे рдФрд░ рд╕ेрд╡ा рдХी
рдЧुрдгрд╡рдд्рддा рдХी рдиिрдЧрд░ाрдиी рдХे рд▓िрдП рд╕्рд╡рддंрдд्рд░
рдиिрдпाрдордХ рдмрдиाрдпा
рдЬाрдП.
§
рдШрд░ेрд▓ू, рд╕िंрдЪाрдИ рддрдеा рдЕрди्рдп рдЙрдкрдпोрдЧ рдХे рд▓िрдП рдкाрдиी рдХी рдХीрдордд рддрдп рдХрд░рдиे рдХे рд▓िрдП рдЬрд▓ рдиिрдпाрдордХ рдк्рд░ाрдзिрдХрд░рдг рдмрдиाрдпा рдЬाрдП.
§
рдмिрдЬрд▓ी-рдкाрдиी рдХा рд╡िрддрд░рдг рдкूрд░ी рддрд░рд╣
рдоीрдЯрд░ рдХे рдЖрдзाрд░ рдкрд░ рдХिрдпा рдЬाрдП.
§
рдмिрдЬрд▓ी рдЕрдзिрдиिрдпрдо рдоें рдЖрд╡рд╢्рдпрдХ рдмрджрд▓ाрд╡ рдХिрдП рдЬाрдПं.
§
30 рдпोрдЬрдиाрдПं рд░ाрдЬ्рдпों рдХो рд╕ौंрдкрдиे рдХी рд╕िрдлाрд░िрд╢.
2010 рд╕े 2015 рдХी рдЕрд╡рдзि рд╡ाрд▓े 13рд╡ें
рд╡िрдд्рдд рдЖрдпोрдЧ рдХे рдЕрдз्рдпрдХ्рд╖ рдкूрд░्рд╡ рд╡िрдд्рдд рд╕рдЪिрд╡ рд╡िрдЬрдп рдХेрд▓рдХрд░ рдеे.